Tinnitus en verstoorde slaap
2-3 minuten lezen
Een bijzondere tinnituscasus
Bij een man van 57 jaar knapt er iets in zijn nek tijdens een gevechtstraining. Dit resulteert in nekpijn en een piep in zijn rechteroor. De piep houdt aan en gaat ‘in het hoofd zitten’. Behandeling met manuele therapie zorgt voor afname van de nekpijn, maar de tinnitus verdwijnt niet.
Twee jaar later komt hij in begeleiding bij Condite vanwege tinnitus. De tinnitus is constant aanwezig, maar deze is overdag niet hinderlijk omdat hij dan bezigheden heeft die zorgen voor afleiding. De tinnitus verergert als de man zijn kaak spant of zijn hoofd in een bepaalde positie beweegt. Bij bewegingsonderzoek van de nek en kaak kan ‘de piep’ worden geprovoceerd. Dat betekent dat er sprake is van een somatosensorische tinnitus. Hij wordt in deze periode elders behandeld met orofasciale therapie (kaakfysiotherapie), maar helaas zonder resultaat.
Sinds het ontstaan van de tinnitus ervaart de man een verminderde vitaliteit door een verstoorde slaap. Daar heeft hij zijn werkzaamheden op aangepast. Hij wordt iedere nacht rond 03.00 uur wakker, neemt dan melatonine in en valt dan gewoonlijk na een uur weer in slaap. Bij Condite krijgt hij psycho-educatie en cognitieve gedragstherapie gericht op het omgaan met tinnitus en het normaliseren van het slaap-waakritme. Hij stopt met het gebruik van melatonine. Doordat hij de slaaptips strikt toepast, normaliseert zijn slaap binnen een week en neemt zijn vitaliteit toe.
De conclusie? Tinnitus was niet de oorzaak van zijn slaapproblemen, maar door een verstoord slaap-waakritme had hij ’s nachts last van tinnitus. Nu zijn slaap genormaliseerd is, is hij fitter en ervaart hij geen beperkingen meer.
Vaak slaapproblemen bij tinnitus
Slapen is van cruciaal belang voor onze geestelijke en fysieke gezondheid. Eén op de vijf Nederlanders van 12 jaar en ouder meldt slaapproblemen ofwel insomnie. Ze schrijven deze vaak toe aan stress, piekeren, pijn en ook aan tinnitus. Het terugdringen van deze klachten zien ze dan als de voorwaarde om beter te slapen. 50 tot 70 procent van de mensen met tinnitus meldt slaapproblemen, die ze vrijwel altijd toeschrijven aan de intensiteit van tinnitus. Dit wordt secundaire insomnie genoemd. Het is belangrijk kritisch te zijn ten aanzien van deze veronderstelde oorzaak-gevolgrelatie. Recent onderzoek bevestigt namelijk zeer positieve resultaten van slaaptherapie bij tinnitus.
CGTi versus audiologische begeleiding
Cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGTi) is bij primaire insomnie effectief. Bij werkenden met slaapproblemen dringt CGTi vermoeidheid terug en nemen arbeidsprestaties toe. Om de relatie tussen tinnitus en slaapproblemen beter te begrijpen, is een gerandomiseerd effectonderzoek uitgevoerd. De ene groep kreeg CGTi in combinatie met psycho-educatie gericht op tinnitus. Een andere groep kreeg de gebruikelijke audiologische begeleiding bij tinnitus. Daarnaast werd een actieve controle groep niet-specifieke steun geboden middels lotgenotencontact onder begeleiding. CGTi met psycho-educatie liet veruit de beste resultaten zien: maar liefst 82 procent van de deelnemers meldde een klinisch significante afname van slaapproblemen. CGTi leidde ook tot een grotere afname in tinnitusluidheid, tinnitusdistress en van angst- en depressieve klachten. De nameting na zes maanden liet nog steeds significant betere resultaten bij de CGTi-groep zien.
Beter slapen verlicht tinnituslast
De conclusie is opmerkelijk: door het aanpakken van slaapproblemen in combinatie met psycho-educatie vermindert de last van tinnitus. Mensen met tinnitus krijgen van professionals vaak ten onrechte de boodschap dat er niets aan te doen is en dat ze ermee moeten leren leven. Gelukkig is er een positieve boodschap: mensen met tinnitus en slaapproblemen kunnen leren om goed te slapen, wat de last van tinnitus zal verminderen.
Lees ook onze gerelateerde artikelen
Tinnitus - door drs Jan D. Verhoeven voor www.nurseacademyot.nl
Ouder worden met korter slapen
2-3 minuten lezen
Brain fog – begeleiding is cruciaal
2-8 minuten lezen
Marks, E., Hallsworth, C., & McKenna, L. (2019). Cognitive behavioural therapy for insomnia (CBTi) as a treatment for tinnitus-related insomnia: protocol for a randomised controlled trial. Trials, 20(1), 667. https://doi.org/10.1186/s13063...
Marks, E., Hallsworth, C., Vogt, F., Klein, H., & McKenna, L. (2023). Cognitive behavioural therapy for insomnia (CBTi) as a treatment for tinnitus-related insomnia: a randomised controlled trial. Cognitive behaviour therapy, 52(2), 91–109. https://doi.org/10.1080/165060...
Takano, Y., Ibata, R., Machida, N., Ubara, A., & Okajima, I. (2023). Effect of cognitive behavioral therapy for insomnia in workers: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Sleep medicine reviews, 71, 101839. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.smrv...
Vorig artikel
Volgende artikel
